Mitologia Wiki
Advertisement

Gaja-Gaea-Gaia

Gaja (gr.Gaja)– prabogini Ziemi, płodności i macierzyństwa, małżonka Uranosa, Matka-Ziemia.

Gaja i Uranos byli pierwszą grecką parą bogów, która wyszła z Chaosu. Gaja w mitach ukazywana była jako przeciwniczka aktualnie rządzących bogów.

Na początku nie podobało jej się zachowanie Uranosa, który uwięził dzieci Gai z powrotem w jej łonie. Wspierała ona Kronosa w obaleniu ojca. Następnie popierała Zeusa i jego rodzeństwo w walce z tytanami. Kiedy Olimpijczycy przejęli władzę nad światem, wpadła w konflikt z Zeusem, ponieważ ten wrzucił jej dzieci – do Tartaru. Wydała na świat razem z Tartarem plemię gigantów, z którymi walczyły bogowie w gigantomachii. Olimpijczycy wygrali wojnę, ale nie był to koniec ich zmartwień. Gaja wydała na świat potwora Tyfona, którego Zeus przywalił wyspą Sycylią (według, niektórych wersji górą Etną).

Gaja uznawana była za pierwszą władczynię wyroczni delfickiej.

Przedstawiana była w malarstwie wazowym jako stateczna, hoża kobieta na wpół powstała z ziemi, często pokazywana jest scena oddania Erichtoniosa Atenie. W mozaikach pojawia się jako leżąca na ziemi kobieta otoczona duchami Karpoi, bożkami owoców ziemi. W kosmologii natomiast Gaja wyobrażana jest jako dysk otoczony Okeanosem (rzeką otaczającą świat), nad nią znajduje się warta Nieba, a pod nią głębia Tartaru.

Potomstwo Gai[]

Sama Gaja według najbardziej popularnej wersji wyszła z Chaosu, tzn. z niczego. Inne źródła mówią, że Ziemia wyszła z Hydrosa (Wody). Hygin podaje, że rodzicami Gai mieli być Eter i Hemera.

Hezjod w Teogonii piszę, że prabogami zrodzonymi z Gai byli: Uranos, Ourea i Pontos, Hygin dodaje Tartara, a tradycja orficka Ananke i Chronosa.

Dziećmi Uranosa i Gai byli:

Dzieci Tartarosa i Gai:

Dziećmi Pontosa i Gai byli:

Dzieci Gai i Posejdona:

Inne dzieci:

  • Korybanci, Kabirowie, Daktylowie (według niektórych źródeł)
  • Triptolemos (z Okeanosem)
  • Dysaules (z Eleusis)
  • Manes (z Zeusem)
  • Argos Panoptes
  • Gegenees
  • Alpos, Sykeos
  • Damasen
  • Anax, Hyllos
  • Pyton
  • Ofiotauros
  • Erichtonios
  • Kekrops

Dzieci Etera i Gai[]

Hygin, rzymski pisarz podaje listę dzieci Etera i Gai. Nazwy są łacińskie, ale w nawiasie podano nazwę grecką. Wszystkie te bóstwa to nazwy uczuć, sytuacji, czynów itd.

  • Dolor (Algea) – pol. Ból
  • Dolos (Dolos) – pol. Oszustwo
  • Ira (Lyssa) – pol. Złość
  • Luctus (Pentos) – pol. Żałoba
  • Mendacium (Pseudologos) – pol. Kłamstwo
  • Jusiurandum (Horkos) – pol. Przysięga
  • Ultio (Poine) – pol. Zemsta
  • Intemperantia (brak odpowiednika) – pol. Nieumiarkowanie
  • Altercatio (Amfilogia) – pol. Debata, Dyskusja
  • Oblivio (Lete) – pol. Zapominanie
  • Socordia (Aergia) – pol. Lenistwo
  • Timor (Dejmos) – pol. Strach
  • Superbia (brak odpowiednika) – pol. Duma
  • Incestum (brak odpowiednika) – pol. Kazirodztwo
  • Pugna (Hysmina) – pol. Walka
Advertisement