Mitologia grecka

Mitologia grecka - zbiór wierzeń, bóstw, mitów i podań o herosach, w które wierzyli starożytni grecy. Naukowcy oszacowali, że jest drugą najstarszą mitologią po egipskiej, z którą ma pewne wspólne cechy. Najwięcej jednak wspólnego ma z mitologią rzymską. Podczas podboju Grecji Rzymianie przywłaszczyli sobie greckich bogów i nadali im swoje własne imiona.

Na początku świata był Chaos, z którego wyłonili się pierwsi bogowie. Niebo - Uranos, Ziemia - Gaja jako pierwsza królewska para, drugą parą bogów są Mrok - Ereb i Noc - Nyks. Prócz nich jest Ojciec czasu - Chronos, Ciemność - Tartar. Z Gai zrodziła się Natura - Physis, Woda - Pontos i Góra - Ourosi.

W starożytnej Grecji bogowie, tak jak u wikingów, byli śmiertelni - jednak dzięki nektarowi i ambrozji żyli wiecznie. Mieli władzę nad światem, jednakże bardzo często ulegali swym emocjom.

Mitologia grecka to głównie opowieści o bogach i bohaterach, a do najsłynniejszym mitów należą:

Powstanie świata[]

Świat wierzeń greckich cechowało wielobóstwo (politeizm) i podobieństwo bogów do ludzi łącznie z ich ułomnościami i wadami, ale z wyjątkiem nieśmiertelności którą osiągali poprzez spożywanie nektaru i ambrozji. Zbiór mitów greckich zaczyna się opisem świata. Z wielkiej otchłani, pełnej twórczej siły - Chaosu. Narodziła się pierwsza para bogów - Uranos (niebo) Gaja (ziemia). Z ich małżeńskiego związku narodziły się kolejne pokolenia bogów. Pierwszym był ród tytanów wśród których najstarszy był bóg potężnej opływającej całą ziemie rzeki - Okeanos. Jego młodszym rodzeństwem byli Sturęcy i cyklopi. Ojciec Uranos był jednak niezadowolony ze swojego potomstwa, które odznaczało się okrucieństwem i szkaradnością, dlatego strącił ich do czeluści zwanej Tartarem. Z kolei matka potępionych tytanów Gaja znienawidziła męża i postanowiła się na nim zemścić jej namowom uległ także najmłodszy tytan-Kronos. Uzbrojony w żelazny sierp zaczaił się na ojca i okrutnie go okaleczył. Z krwi, która wyciekła Uranosowi, zrodziły się trzy boginie zemsty Erynie. Od tej też pory na ziemi rządził Kronos wraz z Reją, był On jednak władcą okrutnym, podejrzliwym i bojaźliwym. Pamiętając o klątwie ojca który przepowiedział mu ze straci panowanie przez syna, połykał każde swoje dziecko, które urodziła Reja. Żona nie mogąc pogodzić się z postępowaniem męża, gdy pojawiło szóste dziecko, dała mu zawinięty w pieluszki kamień. By jednak ocalić dziecko Reja zeszła na ziemię, tam wykąpała syna w jasnym strumieniu i nadała mu imię Zeus. Następnie zaniosła go na Kretę i złożyła w złotej kołysce w grocie idojskiej. Zeus wychowywał się w pod opieką górskich nimf, karmiony był mlekiem Amaltei. Chłopiec bardzo ją pokochał i gdy koza złamała sobie jeden z rogów Zeus wziął go w ręce, błogosławił i sprawił ze od tamtej pory róg napełniał się wszystkim czego pragnął ten co go posiadał. Tak powstał róg obfitości zwany rogiem Ameltei. Gdy Zeus dorósł miał stanąć do walki z okrutnym ojcem. Najpierw jednak namówił matkę by podała swemu mężowi środek na wymioty. Kronos po wypiciu go w okrutnych męczarniach wyrzucił z siebie, połknięte potomstwo, synów Hadesa i Posejdona oraz córki Herę, Demeter i Hestię. Następnie rozpoczęła się bitwa, która trwała 10 lat. Ale nikt nie osiągnął w niej żadnego widocznego sukcesu. Ojciec bowiem zajął górę Othrys , syn szczyty Olimpu. W końcu Zeus zasiadł na tronie niebieskim i objął rządy

Pamięć o tych walkach nigdy nie wygasła i do dziś naród grecki wspomina je z wielką czcią i oddaniem. Najbardziej znane mity to:

Mit o Prometeuszu
Mit o Dedalu i Ikarze
Mit o wyprawie Argonautów
Mit o Heraklesie
Mit o Demeter i Korze
Mit o Tezeuszu

Jednak przede wszystkim najważniejszą opowieść o mitologii greckiej napisał niewidomy podobno pisarz Homer. Stworzył on Illiadę i Odyseję.

Bogowie[]

Głowni bogowie (Olimpijczycy)[]

Imię	Domena
Zeus	Burze, pioruny, błyskawice, honor
Hera	Niebiosa, płodność, rodzina, małżeństwo
Posejdon	Morze, woda, ocean, trzęsienia ziemi
Demeter	Urodzaj, rolnictwo, roślinność
Ares	Wojna, przemoc i wściekłości
Atena	Mądrość, sztuka wojenna, rzemiosło
Apollo	Piękno, muzyka, łucznictwo, sztuka
Artemida	Łowy, lasy, góry, dzicz
Hefajstos	Ogień, kowale i złotnicy
Afrodyta	Piękno, miłość i przyjemności
Hermes	Podróże, handel i złodziejstwo
Dionizos	Wino, winna latorośl i szaleństwo
Hestia	Ognisko domowe, rodzina
Hades	Podziemie i umarli

Pomniejsi bogowie[]

Imię	Domena
Eros	Pociąg seksualny
Charyty	Pogodny wdzięk i radosne uroki
Helios	Słońce
Eos	Jutrzenka
Selene	Księżyc
Iris	Tęcza
Pan	Dzika natura, pasterze
Asklepios	Medycyna
Amfitryta	Morze
Eirene	Pokój
Hypnos	Sen
Mojry	Los, Przeznaczenie
Nemezis	Zemsta
Nike	Zwycięstwo
Tanatos	Śmierć
Tyche	Szczęście, pomyślny los
Dike	Sprawiedliwość
Eunomia	Prawo
Persefona	Podziemie, wegetacja
Eris	Niezgoda, chaos
Erynie	Zemsta, kara, gniew
Kery	Śmierć gwałtowna
Hekate	Magia, czarnoksięstwo, uroki
Higieja	Zdrowie
Panakeja	Zielarstwo
Eol	Wiatry
Boreasz	Wiatr północny, zima
Notos	Wiatr południowy, wiosna
Zefir	Wiatr zachodni, lato
Euros	Wiatr wschodni, jesień
Aion	Czas

Tytani[]

Imię	Domena
Okeanos	Woda, morze, ocean
Hyperion	Słońce, światło, wschód
Kojos	Rozum, oś, północ
Krios	Lawa, magma, ogień, południe
Japetos	Śmiertelność, zachód
Kronos	Czas, rolnictwo
Fojbe	Przepowiednie, intelekt
Tea	Chwała
Tetyda	Płodność, morze
Mnemosyne	Pamięć
Temida	Sprawiedliwość, prawo, porządek
Rea	Płodność, macierzyństwo