Znaczniki: VisualEditor apiedit |
(→Bogowie olimpijscy:
Zmieniłem treść, gdyż wystąpiły błędy logiczne i interpunkcyjne.) Znaczniki: VisualEditor apiedit |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
{| border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" class="article-table" style="width: 500px; " |
{| border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" class="article-table" style="width: 500px; " |
||
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Imię |
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Imię |
||
− | ! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" | |
+ | ! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Domena |
|- |
|- |
||
| style="background-color:white;" |[[Zeus]] |
| style="background-color:white;" |[[Zeus]] |
||
− | | style="background-color:white;" | |
+ | | style="background-color:white;" |władca błyskawic, władca wszystkich bogów |
|- |
|- |
||
| style="background-color:white;" |[[Hera]] |
| style="background-color:white;" |[[Hera]] |
||
− | | style="background-color:white;" | |
+ | | style="background-color:white;" |niebiosa, płodność |
|- |
|- |
||
| style="background-color:rgb(173,216,230);" |[[Posejdon]] |
| style="background-color:rgb(173,216,230);" |[[Posejdon]] |
||
Linia 41: | Linia 41: | ||
|- |
|- |
||
| style="background-color:yellow;" |[[Atena]] |
| style="background-color:yellow;" |[[Atena]] |
||
− | | style="background-color:yellow;" |mądrość, |
+ | | style="background-color:yellow;" |mądrość, sztuka |
|- |
|- |
||
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |[[Apollo]] |
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |[[Apollo]] |
||
− | | style="background-color:rgb(144,238,144);" |piękna, |
+ | | style="background-color:rgb(144,238,144);" |piękna, muzyka |
|- |
|- |
||
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |[[Artemida]] |
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |[[Artemida]] |
||
− | | style="background-color:rgb(144,238,144);" | |
+ | | style="background-color:rgb(144,238,144);" |zwierzęta, lasy, góry i roślinność |
|- |
|- |
||
| style="background-color:rgb(165,42,42);" |[[Hefajstos]] |
| style="background-color:rgb(165,42,42);" |[[Hefajstos]] |
||
Linia 56: | Linia 56: | ||
|- |
|- |
||
| style="background-color:white;" |[[Hermes]] |
| style="background-color:white;" |[[Hermes]] |
||
− | | style="background-color:white;" | |
+ | | style="background-color:white;" |droga, podróż |
|- |
|- |
||
| style="background-color:purple;" |[[Dionizos]] |
| style="background-color:purple;" |[[Dionizos]] |
||
− | | style="background-color:purple;" | |
+ | | style="background-color:purple;" |dzikika natura, winnej latorośli i wina |
|- |
|- |
||
| style="background-color:yellow;" |[[Hestia]] |
| style="background-color:yellow;" |[[Hestia]] |
||
− | | style="background-color:yellow;" | |
+ | | style="background-color:yellow;" |ogniska domowego |
|- |
|- |
||
| style="background-color:black;" |[[Hades]] |
| style="background-color:black;" |[[Hades]] |
||
− | | style="background-color:black;" | |
+ | | style="background-color:black;" |podziemie |
|} |
|} |
||
Wersja z 17:50, 24 lis 2015
Mitologia grecka - powstała w Grecji, po pierwszej mitologii świata - egipskiej, z którą ma pewne wspólne cechy. Najwięcej jednak wspólnego ma z mitologią rzymską. Podczas podboju Grecjii Rzymianie przywłaszczyli sobie greckich bogów i nadali im swoje własne imiona.
Na początku świata był Chaos, z którego wyłonili się pierwsi bogowie. Niebo - Uranos, Ziemia - Gaja jako pierwsza królewska para, drugą parą bogów są Mrok - Ereb i Noc - Nyks. Prócz nich jest Ojciec czasu - Chronos, Ciemność - Tartar. Z Gai zrodziła się Natura - Physis, Woda - Pontos i Góra - Ourosi.
W starożytnej Grecji bogowie, tak jak u wikingów, byli śmiertelni - jednak dzięki nektarowi i ambrozji żyli wiecznie. Mieli władzę nad światem, jednakże bardzo często ulegali swym emocjom.
Mitologia grecka to głównie opowieści o bogach i bohaterach, a do najsłynniejszym mitów należą:
Powstanie Świata
Świat wierzeń greckich cechowało wielobóstwo (politeizm) i podobieństwo bogów do ludzi łącznie z ich ułomnościami i wadami, ale z wyjątkiem nieśmiertelności którą osiągali poprzez spożywanie nektaru i ambrozji. Zbiór mitów greckich zaczyna się opisem świata. Z wielkiej otchłani, pełnej twórczej siły - Chaosu. Narodziła się pierwsza para bogów - Uranos (niebo) Gaja (ziemia). Z ich małżeństkiego związku narodziły się kolejne pokolenia bogów. Pierwszym był ród tytanów wśród których najstarszy był bóg potężnej opływającej całą ziemie rzeki - Okeanos. Jego młodszym rodzeństwem byli sturęcy i cyklopi. Ojciec Uranos był jednak niezadowolony ze swojego potomstwa, które odznaczało się okrucieństwem i szkaradnością, dlatego strącił ich do czeluści zwanej Tartarem. Z kolei matka potępionych tytanów Gaja znienawidziła męża i postanowiła się na nim zemścić jej namowom uległ także najmłodszy tytan-Kronos. Uzbrojony w żelazny sierp zaczaił się na ojca i okrutnie go okaleczył. Z krwi, która wyciekła Uranosowi, zrodziły się trzy boginie zemsty Erynie. Od tej też pory na ziemi rządził Kronos wraz z Reją, był On jednak władcą okrutnym, podejrzliwym i bojaźliwym. Pamietając o klątwie ojca który przepowiedział mu ze straci panowanie przez syna, połykał każde swoje dziecko, które urodziła Reja. Żona nie mogąc pogodzić się z postępowaniem męża, gdy pojawiło szóste dziecko, dała mu zawinięty w pieluszki kamień. By jednak ocalić dziecko Reja zeszła na ziemię, tam wykąpała syna w jasnym strumieniu i nadała mu imię Zeus. Następnie zaniosła go na Kretę i złożyła w złotej kołysce w grocie idojskiej. Zeus wychowywał się w pod opieką górskich nimf, karmiony był mlekiem kozy Amaltei. Chłopiec bardzo ją pokochał i gdy koza złamała sobie jeden z rogów Zeus wziął go w ręce, błogosławił i sprawił ze od tamtej pory róg napełniał się wszystkim czego pragnął ten co go posiadał. Tak powstał rog obfitości zwany rogiem Ameltei. Gdy Zeus dorósł miał stanąć do walki z okrutnym ojcem. Najpierw jednak namówił matkę by podała swemu mężowi środek na wymioty. Kronos po wypiciu go w okrutnych męczarniach wyrzucił z siebie, połknięte potomstwo, synów Hadesa i Posejdona oraz córki Herę, Demeter i Hestię. Nastepnie rozpoczeła się bitwa, która trwała 10 lat. Ale nikt nie osiągnął w niej żadnego widocznego sukcesu. Ojciec bowiem zajął górę Othrys a syn szczyty Olimpu. W końcu Zeus zasiadł na tronie niebieskim i objął rządy
Pamieć o tych walkach nigdy nie wygasła i do dzis naród grecki wspomina je z wielką czcią i oddaniem.
- mit o powstaniu Europy;
- mit o Prometeuszu
- mit o Dedalu i Ikarze
- mit o wyprawie Argonautów
- mit o Heraklesie
Jednak przede wszystkim najważniejszą opowieść o mitologii greckiej napisał niewidomy podobno pisarz Homer. Stworzył on Illiadę i Odyseję.
Bogowie olimpijscy
Imię | Domena |
---|---|
Zeus | władca błyskawic, władca wszystkich bogów |
Hera | niebiosa, płodność |
Posejdon | morze, woda |
Demeter | pory roku |
Ares | wojna, |
Atena | mądrość, sztuka |
Apollo | piękna, muzyka |
Artemida | zwierzęta, lasy, góry i roślinność |
Hefajstos | ognia, kowali i złotników |
Afrodyta | piękno, miłość |
Hermes | droga, podróż |
Dionizos | dzikika natura, winnej latorośli i wina |
Hestia | ogniska domowego |
Hades | podziemie |
Inni bogowie
Imię | Domeny |
---|---|
Eros | miłość |
Charyty | pogodny wdzięk i radosne uroki |
Helios | słońce |
Eos | jutrzenka |
Selene | księżyc |
Iris | tęcza |
Pan | Strzeże pasterzy i ich trzody, opiekuńczy lasów |
Asklepios | medycyna |
Amfitryta | morza |
Eirene | pokój |
Hypnos | sen |
Mojry | los, Przeznaczenie |
Nemezis | zemsta |
Nike | zwycięstwo |
Tanatos | śmierć |
Temida | sprawiedliwość |
Tyche | szczęście, los |
Dike | sprawiedliwość |
Eunomia | prawo |
Persefona | podziemia, wegetacja |
Eris | niezgoda, chaos |
Erynie | zemsta, kara, gniew |
Kery | śmierć gwałtowna |
Hekate | magia, czarnoksięstwo, uroki |
Higieja | zdrowie |
Panakeja | zielarstwo |
Eol | wiatr |
Boreasz | wiatr północny |
Notos | wiatr południowy |
Zefir | wiatr zachodni |
Euros |
wiatr wschodni |
Aion | czas |
Tytani (upadli bogowie)
Imię | Dawna domena |
Okeanos | woda, morze, ocean |
Hyperion | Słońce, Światło |
Kojos | rozum, oś |
Krios | lawa, magma, ogień |
Japetos | śmiertelność |
Kronos | Pan czasu, ojciec wszystkich bogów Olimpu |
Fojbe | proroctwa, intelekt |
Tea | wzrok |
Tetyda | płodność, morze |
Mnemosyne | pamięć |
Temida | sprawiedliwość, prawo, porządek |
Rea | płodność |