Mitologia Wiki
Nie podano opisu zmian
Znacznik: VisualEditor
Nie podano opisu zmian
Znacznik: VisualEditor
Linia 1: Linia 1:
'''Mitologia grecka''' - Zbiór wierzeń, bóstw, mitów i podań o herosach, w które wierzyli starożytni grecy. Naukowcy oszacowali, że jest drugą najstarszą mitologią po egipskiej, z którą ma pewne wspólne cechy. Najwięcej jednak wspólnego ma z mitologią rzymską. Podczas podboju Grecjii Rzymianie przywłaszczyli sobie greckich bogów i nadali im swoje własne imiona.
+
'''Mitologia grecka''' - zbiór wierzeń, bóstw, mitów i podań o herosach, w które wierzyli starożytni grecy. Naukowcy oszacowali, że jest drugą najstarszą mitologią po egipskiej, z którą ma pewne wspólne cechy. Najwięcej jednak wspólnego ma z mitologią rzymską. Podczas podboju Grecji Rzymianie przywłaszczyli sobie greckich bogów i nadali im swoje własne imiona.
   
 
Na początku świata był [[Chaos]], z którego wyłonili się pierwsi bogowie. Niebo - [[Uranos]], Ziemia - [[Gaja]] jako pierwsza królewska para, drugą parą bogów są Mrok - [[Ereb]] i Noc - [[Nyks |Nyks]]. Prócz nich jest Ojciec czasu - [[Chronos]], Ciemność - [[Tartar]]. Z Gai zrodziła się Natura - [[Physis]], Woda - [[Pontos]] i Góra - [[Ourosi]].
 
Na początku świata był [[Chaos]], z którego wyłonili się pierwsi bogowie. Niebo - [[Uranos]], Ziemia - [[Gaja]] jako pierwsza królewska para, drugą parą bogów są Mrok - [[Ereb]] i Noc - [[Nyks |Nyks]]. Prócz nich jest Ojciec czasu - [[Chronos]], Ciemność - [[Tartar]]. Z Gai zrodziła się Natura - [[Physis]], Woda - [[Pontos]] i Góra - [[Ourosi]].
Linia 7: Linia 7:
 
Mitologia grecka to głównie opowieści o bogach i bohaterach, a do najsłynniejszym mitów należą:
 
Mitologia grecka to głównie opowieści o bogach i bohaterach, a do najsłynniejszym mitów należą:
   
==Powstanie Świata==
+
==Powstanie świata==
Świat wierzeń greckich cechowało wielobóstwo ([[politeizm]]) i podobieństwo bogów do ludzi łącznie z ich ułomnościami i wadami, ale z wyjątkiem nieśmiertelności którą osiągali poprzez spożywanie [[nektaru]] i [[ambrozji]].
+
Świat wierzeń greckich cechowało wielobóstwo (politeizm) i podobieństwo bogów do ludzi łącznie z ich ułomnościami i wadami, ale z wyjątkiem nieśmiertelności którą osiągali poprzez spożywanie [[Nektar|nektaru]] i [[Ambrozja|ambrozji]].
Zbiór mitów greckich zaczyna się opisem świata. Z wielkiej otchłani, pełnej twórczej siły - Chaosu. Narodziła się pierwsza para bogów - [[Uranos]] ([[niebo]]) [[Gaja]] ([[ziemia]]). Z ich małżeństkiego związku narodziły się kolejne pokolenia bogów. Pierwszym był ród tytanów wśród których najstarszy był bóg potężnej opływającej całą ziemie rzeki - Okeanos. Jego młodszym rodzeństwem byli sturęcy i cyklopi. Ojciec Uranos był jednak niezadowolony ze swojego potomstwa, które odznaczało się okrucieństwem i szkaradnością, dlatego strącił ich do czeluści zwanej Tartarem. Z kolei matka potępionych tytanów Gaja znienawidziła męża i postanowiła się na nim zemścić jej namowom uległ także najmłodszy tytan-Kronos. Uzbrojony w żelazny sierp zaczaił się na ojca i okrutnie go okaleczył. Z krwi, która wyciekła Uranosowi, zrodziły się trzy boginie zemsty Erynie. Od tej też pory na ziemi rządził Kronos wraz z Reją, był On jednak władcą okrutnym, podejrzliwym i bojaźliwym. Pamietając o klątwie ojca który przepowiedział mu ze straci panowanie przez syna, połykał każde swoje dziecko, które urodziła Reja. Żona nie mogąc pogodzić się z postępowaniem męża, gdy pojawiło szóste dziecko, dała mu zawinięty w pieluszki kamień. By jednak ocalić dziecko Reja zeszła na ziemię, tam wykąpała syna w jasnym strumieniu i nadała mu imię Zeus. Następnie zaniosła go na Kretę i złożyła w złotej kołysce w grocie idojskiej. Zeus wychowywał się w pod opieką górskich nimf, karmiony był mlekiem [[kozy]] [[Amaltei]]. Chłopiec bardzo ją pokochał i gdy koza złamała sobie jeden z rogów Zeus wziął go w ręce, błogosławił i sprawił ze od tamtej pory róg napełniał się wszystkim czego pragnął ten co go posiadał. Tak powstał rog obfitości zwany rogiem Ameltei. Gdy Zeus dorósł miał stanąć do walki z okrutnym ojcem. Najpierw jednak namówił matkę by podała swemu mężowi środek na wymioty. Kronos po wypiciu go w okrutnych męczarniach wyrzucił z siebie, połknięte potomstwo, synów Hadesa i Posejdona oraz córki Herę, Demeter i Hestię. Następnie rozpoczeła się bitwa, która trwała 10 lat. Ale nikt nie osiągnął w niej żadnego widocznego sukcesu. Ojciec bowiem zajął górę Othrys , syn szczyty Olimpu. W końcu Zeus zasiadł na tronie niebieskim i objął rządy 
+
Zbiór mitów greckich zaczyna się opisem świata. Z wielkiej otchłani, pełnej twórczej siły - Chaosu. Narodziła się pierwsza para bogów - [[Uranos]] (niebo) [[Gaja]] (ziemia). Z ich małżeńskiego związku narodziły się kolejne pokolenia bogów. Pierwszym był ród tytanów wśród których najstarszy był bóg potężnej opływającej całą ziemie rzeki - Okeanos. Jego młodszym rodzeństwem byli Sturęcy i cyklopi. Ojciec Uranos był jednak niezadowolony ze swojego potomstwa, które odznaczało się okrucieństwem i szkaradnością, dlatego strącił ich do czeluści zwanej Tartarem. Z kolei matka potępionych tytanów Gaja znienawidziła męża i postanowiła się na nim zemścić jej namowom uległ także najmłodszy tytan-Kronos. Uzbrojony w żelazny sierp zaczaił się na ojca i okrutnie go okaleczył. Z krwi, która wyciekła Uranosowi, zrodziły się trzy boginie zemsty Erynie. Od tej też pory na ziemi rządził Kronos wraz z Reją, był On jednak władcą okrutnym, podejrzliwym i bojaźliwym. Pamiętając o klątwie ojca który przepowiedział mu ze straci panowanie przez syna, połykał każde swoje dziecko, które urodziła Reja. Żona nie mogąc pogodzić się z postępowaniem męża, gdy pojawiło szóste dziecko, dała mu zawinięty w pieluszki kamień. By jednak ocalić dziecko Reja zeszła na ziemię, tam wykąpała syna w jasnym strumieniu i nadała mu imię Zeus. Następnie zaniosła go na Kretę i złożyła w złotej kołysce w grocie idojskiej. Zeus wychowywał się w pod opieką górskich nimf, karmiony był mlekiem [[Amaltea|Amaltei]]. Chłopiec bardzo ją pokochał i gdy koza złamała sobie jeden z rogów Zeus wziął go w ręce, błogosławił i sprawił ze od tamtej pory róg napełniał się wszystkim czego pragnął ten co go posiadał. Tak powstał róg obfitości zwany rogiem Ameltei. Gdy Zeus dorósł miał stanąć do walki z okrutnym ojcem. Najpierw jednak namówił matkę by podała swemu mężowi środek na wymioty. Kronos po wypiciu go w okrutnych męczarniach wyrzucił z siebie, połknięte potomstwo, synów Hadesa i Posejdona oraz córki Herę, Demeter i Hestię. Następnie rozpoczęła się bitwa, która trwała 10 lat. Ale nikt nie osiągnął w niej żadnego widocznego sukcesu. Ojciec bowiem zajął górę Othrys , syn szczyty Olimpu. W końcu Zeus zasiadł na tronie niebieskim i objął rządy 
   
Pamięć o tych walkach nigdy nie wygasła i do dziś naród grecki wspomina je z wielką czcią i oddaniem, jak np:
+
Pamięć o tych walkach nigdy nie wygasła i do dziś naród grecki wspomina je z wielką czcią i oddaniem. Najbardziej znane mity to:
 
* Mit o [[Prometeusz|Prometeuszu]]
* mit o powstaniu Europy;
 
  +
* Mit o [[Dedal|Dedalu]] i [[Ikar|Ikarze]]
* mit o[[Prometeusz| Prometeusz<nowiki/>u]]
 
* mit o [[Dedal]]u i [[Ikar|Ikar<nowiki/>ze]]
+
* Mit o wyprawie [[Argonauci|Argonautów]]
* mit o wyprawie [[Jazon|Argonautów]]
+
* Mit o [[Herakles|Heraklesie]]
  +
* Mit o [[Demeter]] i [[Persefona|Korze]]
* mit o [[Herakles|Herakles<nowiki/>ie]]
 
  +
* Mit o [[Tezeusz|Tezeuszu]]
Jednak przede wszystkim najważniejszą opowieść o mitologii greckiej napisał niewidomy podobno pisarz Homer. Stworzył on Illiadę i Odyseję.
+
Jednak przede wszystkim najważniejszą opowieść o mitologii greckiej napisał niewidomy podobno pisarz Homer. Stworzył on ''Illiadę'' i ''Odyseję''.
   
==Bogowie olimpijscy==
+
==Bogowie==
  +
{| border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" class="article-table" style="width: 500px; "
 
  +
=== Głowni bogowie (Olimpijczycy) ===
 
{| class="article-table" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 500px; "
 
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Imię
 
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Imię
 
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Domena
 
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Domena
 
|-
 
|-
| style="background-color:white;" |[[Zeus|''Zeus'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Zeus|'''Zeus''']]
| style="background-color:white;" |władca błyskawic, władca wszystkich bogów
+
| style="background-color:rgb(32 178 170);" |'''Burze, pioruny, błyskawice, honor'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:white;" |[[Hera|''Hera'']]
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Hera|'''Hera''']]
| style="background-color:white;" |niebiosa, płodność
+
| style="background-color:rgb(230 230 250);" |'''Niebiosa, płodność, rodzina, małżeństwo'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(173,216,230);" |[[Posejdon|''Posejdon'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Posejdon|'''Posejdon''']]
| style="background-color:rgb(173,216,230);" |morze, woda
+
| style="background-color:rgb(0 139 139);" |'''Morze, woda, ocean, trzęsienia ziemi'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:yellow;" |[[Demeter|''Demeter'']]
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Demeter|'''Demeter''']]
| style="background-color:yellow;" |urodzaj,pory roku roślinność
+
| style="background-color:rgb(173 255 47);" |'''Urodzaj, rolnictwo, roślinność'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:red;" |[[Ares|''Ares'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Ares|'''Ares''']]
| style="background-color:red;" |wojna,
+
| style="background-color:red;" |'''Wojna, przemoc i wściekłości'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:yellow;" |[[Atena|''Atena'']]
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Atena|'''Atena''']]
| style="background-color:yellow;" |mądrość, sztuka
+
| style="background-color:rgb(210 180 140);" |'''Mądrość, sztuka wojenna, rzemiosło'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |[[Apollo|''Apollo'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Apollo|'''Apollo''']]
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |piękna, muzyka
+
| style="background-color:rgb(255 215 0);" |'''Piękno, muzyka, łucznictwo, sztuka'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |[[Artemida|''Artemida'']]
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Artemida|'''Artemida''']]
| style="background-color:rgb(144,238,144);" |zwierzęta,lasy,góry
+
| style="background-color:rgb(34 139 34);" |'''Łowy, lasy, góry, dzicz'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(165,42,42);" |[[Hefajstos|''Hefajstos'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Hefajstos|'''Hefajstos''']]
| style="background-color:rgb(165,42,42);" |ognia, kowali i złotników
+
| style="background-color:rgb(165,42,42);" |'''Ogień, kowale i złotnicy'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Afrodyta|''Afrodyta'']]
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Afrodyta|'''Afrodyta''']]
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |piękno, miłość
+
| style="background-color:rgb(218 112 214);" |'''Piękno, miłość i przyjemności'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:white;" |[[Hermes|''Hermes'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Hermes|'''Hermes''']]
| style="background-color:white;" |droga, podróż
+
| style="background-color:rgb(160 82 45);" |'''Podróże, handel i złodziejstwo'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:purple;" |[[Dionizos|''Dionizos'']]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Dionizos|'''Dionizos''']]
| style="background-color:purple;" |dzikika natura, winnej latorośli i wina
+
| style="background-color:rgb(199 21 133);" |'''Wino, winna latorośl i szaleństwo'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:yellow;" |[[Hestia|''Hestia'']]
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Hestia|'''Hestia''']]
| style="background-color:yellow;" |ogniska domowego
+
| style="background-color:rgb(255 140 0);" |'''Ognisko domowe, rodzina'''
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Hades|'''Hades''']]
  +
| style="background-color:rgb(0 0 0);" |'''Podziemie i umarli'''
 
|}
 
|}
   
==Inni bogowie==
+
=== Pomniejsi bogowie ===
{| border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" class="wikitable" style="width: 500px; "
+
{| class="article-table" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 500px; "
! scope="col" |Imię
+
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Imię
! scope="col" |Domeny
+
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Domena
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Eros|'''Eros''']]
|[[Eros]]
 
|Pociąg seksualny
+
| style="background-color:rgb(238 130 238);" |Pociąg seksualny
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Charyty|'''Charyty''']]
|[[Charyty]]
 
|pogodny wdzięk i radosne uroki
+
| style="background-color:rgb(123 104 238);" |Pogodny wdzięk i radosne uroki
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Helios|'''Helios''']]
|[[Helios]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 165 0);" |Słońce
|słońce
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Eos|'''Eos''']]
|[[Eos]]
 
  +
| style="background-color:rgb( 188 143 143);" |Jutrzenka
|jutrzenka
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Selene|'''Selene''']]
|[[Selene]]
 
  +
| style="background-color:rgb(143 188 143);" |Księżyc
|księżyc
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Iris|'''Iris''']]
|[[Iris]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 160 122);" |Tęcza
|tęcza
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Pan|'''Pan''']]
|[[Pan]]
 
  +
| style="background-color:rgb(85 107 47);" |Dzika natura, pasterze
|Strzeże pasterzy i ich trzody, opiekuńczy lasów
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Asklepios|'''Asklepios''']]
|[[Asklepios]]
 
  +
| style="background-color:rgb(176 224 230);" |Medycyna
|medycyna
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Amfitryta|'''Amfitryta''']]
|[[Amfitryta]]
 
  +
| style="background-color:rgb(0 139 139);" |Morze
|morza
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Eirene|'''Eirene''']]
|[[Eirene]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 228 225);" |Pokój
|pokój
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Hypnos|'''Hypnos''']]
|[[Hypnos]]
 
  +
| style="background-color:rgb(119 136 153);" |Sen
|sen
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Mojry|'''Mojry''']]
|[[Mojry]]
 
|los, Przeznaczenie
+
| style="background-color:rgb(189 183 107);" |Los, Przeznaczenie
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Nemezis|'''Nemezis''']]
|[[Nemezis]]
 
  +
| style="background-color:rgb(153 50 204);" |Zemsta
|zemsta
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Nike|'''Nike''']]
|[[Nike]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 255 0);" |Zwycięstwo
|zwycięstwo
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Tanatos|'''Tanatos''']]
|[[Tanatos]]
 
  +
| style="background-color:rgb(0 0 0);" |Śmierć
|śmierć
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Tyche|'''Tyche''']]
|[[Temida]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 228 181);" |Szczęście, pomyślny los
|sprawiedliwość
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Dike|'''Dike''']]
|[[Tyche]]
 
  +
| style="background-color:rgb(65 105 225);" |Sprawiedliwość
|szczęście, los
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Eunomia|'''Eunomia''']]
|[[Dike]]
 
  +
| style="background-color:rgb(205 92 92);" |Prawo
|sprawiedliwość
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Persefona|'''Persefona''']]
|[[Eunomia]]
 
  +
| style="background-color:rgb(210 105 30);" |Podziemie, wegetacja
|prawo
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Eris|'''Eris''']]
|[[Persefona]]
 
  +
| style="background-color:rgb(105 105 105);" |Niezgoda, chaos
|podziemia, wegetacja
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Erynie|'''Erynie''']]
|[[Eris]]
 
  +
| style="background-color:rgb(112 128 144);" |Zemsta, kara, gniew
|niezgoda, chaos
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Kery|'''Kery''']]
|[[Erynie]]
 
  +
| style="background-color:red;" |Śmierć gwałtowna
|zemsta, kara, gniew
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Hekate|'''Hekate''']]
|[[Kery]]
 
  +
| style="background-color:rgb(220 20 60);" |Magia, czarnoksięstwo, uroki
|śmierć gwałtowna
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Higieja|'''Higieja''']]
|[[Hekate]]
 
  +
| style="background-color:rgb(0 128 0);" |Zdrowie
|magia, czarnoksięstwo, uroki
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Panakeja|'''Panakeja''']]
|[[Higieja]]
 
  +
| style="background-color:rgb(154 205 50);" |Zielarstwo
|zdrowie
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Eol (bóg)|'''Eol''']]
|[[Panakeja]]
 
  +
| style="background-color:rgb(72 209 204);" |Wiatry
|zielarstwo
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Boreasz|'''Boreasz''']]
|[[Eol (bóg)|Eol]]
 
  +
| style="background-color:rgb(64 224 208);" |Wiatr północny, zima
|wiatr
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Notos|'''Notos''']]
|[[Boreasz]]
 
  +
| style="background-color:rgb(107 142 35);" |Wiatr południowy, wiosna
|wiatr północny
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Zefir|'''Zefir''']]
|[[Notos]]
 
  +
| style="background-color:yellow;" |Wiatr zachodni, lato
|wiatr południowy
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Euros|'''Euros''']]
|[[Zefir]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 127 80);" |Wiatr wschodni, jesień
|wiatr zachodni
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Aion|'''Aion''']]
|[[Euros]]
 
  +
| style="background-color:rgb(255 218 185);" |Czas
|
 
wiatr wschodni
 
|-
 
|[[Aion]]
 
|czas
 
 
|}
 
|}
   
==[[Tytani]] (upadli bogowie)==
+
===[[Tytani]]===
{| border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" class="article-table article-table-selected" style="height: 500px; width: 500px; "
+
{| class="article-table" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 500px; "
  +
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Imię
  +
! scope="col" style="background-color:rgb(128,128,128);" |Domena
 
|-
 
|-
 
| style="background-color:yellow;" |'''Imię'''
 
| style="background-color:yellow;" |'''Imię'''
| style="background-color:yellow;" |'''Dawna domena'''
+
| style="background-color:yellow;" |'''Domena'''
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |[[Okeanos]]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Okeanos|'''Okeanos''']]
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |woda, morze, ocean
+
| style="background-color:rgb(0 139 139);" |Woda, morze, ocean
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |[[Hyperion]]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Hyperion|'''Hyperion''']]
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |Słońce, Światło
+
| style="background-color:rgb(255 165 0);" |Słońce, światło, wschód
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |[[Kojos]]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Kojos|'''Kojos''']]
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |rozum, oś
+
| style="background-color:rgb(238 232 170);" |Rozum, oś, północ
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |[[Krios]]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Krios|'''Krios''']]
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |lawa, magma, ogień
+
| style="background-color:rgb(165,42,42);" |Lawa, magma, ogień, południe
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |[[Japetos]]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Japetos|'''Japetos''']]
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |śmiertelność
+
| style="background-color:white);" |Śmiertelność, zachód
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |[[Kronos]]
+
| style="background-color:rgb(139 69 19);" |[[Kronos|'''Kronos''']]
| style="background-color:rgb(227,66,52);" |Pan czasu, ojciec wszystkich bogów Olimpu
+
| style="background-color:rgb(173 255 47);" |Czas, rolnictwo
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |Fojbe
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |'''[[Fojbe]]'''
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |proroctwa, intelekt
+
| style="background-color:rgb(230 230 250);" |Przepowiednie, intelekt
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |Tea
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Tea|'''Tea''']]
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |wzrok
+
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |255 160 122
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |Tetyda
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |'''[[Tetyda (tytanida)|Tetyda]]'''
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |płodność, morze
+
| style="background-color:rgb(0 139 139);" |Płodność, morze
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |Mnemosyne
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |'''[[Mnemosyne]]'''
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |pamięć
+
| style="background-color:rgb(123 104 238);" |Pamięć
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |Temida
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Temida|'''Temida''']]
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |sprawiedliwość, prawo, porządek
+
| style="background-color:rgb(65 105 225);" |Sprawiedliwość, prawo, porządek
 
|-
 
|-
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |Rea
+
| style="background-color:rgb(255,192,203);" |[[Rea|'''Rea''']]
| style="background-color:rgb(0,183,235);" |płodność
+
| style="background-color:rgb(233 150 122);" |Płodność, macierzyństwo
 
|}
 
|}
   

Wersja z 18:41, 8 sie 2019

Mitologia grecka - zbiór wierzeń, bóstw, mitów i podań o herosach, w które wierzyli starożytni grecy. Naukowcy oszacowali, że jest drugą najstarszą mitologią po egipskiej, z którą ma pewne wspólne cechy. Najwięcej jednak wspólnego ma z mitologią rzymską. Podczas podboju Grecji Rzymianie przywłaszczyli sobie greckich bogów i nadali im swoje własne imiona.

Na początku świata był Chaos, z którego wyłonili się pierwsi bogowie. Niebo - Uranos, Ziemia - Gaja jako pierwsza królewska para, drugą parą bogów są Mrok - Ereb i Noc - Nyks. Prócz nich jest Ojciec czasu - Chronos, Ciemność - Tartar. Z Gai zrodziła się Natura - Physis, Woda - Pontos i Góra - Ourosi.

W starożytnej Grecji bogowie, tak jak u wikingów, byli śmiertelni - jednak dzięki nektarowi i ambrozji żyli wiecznie. Mieli władzę nad światem, jednakże bardzo często ulegali swym emocjom.

Mitologia grecka to głównie opowieści o bogach i bohaterach, a do najsłynniejszym mitów należą:

Powstanie świata

Świat wierzeń greckich cechowało wielobóstwo (politeizm) i podobieństwo bogów do ludzi łącznie z ich ułomnościami i wadami, ale z wyjątkiem nieśmiertelności którą osiągali poprzez spożywanie nektaru i ambrozji. Zbiór mitów greckich zaczyna się opisem świata. Z wielkiej otchłani, pełnej twórczej siły - Chaosu. Narodziła się pierwsza para bogów - Uranos (niebo) Gaja (ziemia). Z ich małżeńskiego związku narodziły się kolejne pokolenia bogów. Pierwszym był ród tytanów wśród których najstarszy był bóg potężnej opływającej całą ziemie rzeki - Okeanos. Jego młodszym rodzeństwem byli Sturęcy i cyklopi. Ojciec Uranos był jednak niezadowolony ze swojego potomstwa, które odznaczało się okrucieństwem i szkaradnością, dlatego strącił ich do czeluści zwanej Tartarem. Z kolei matka potępionych tytanów Gaja znienawidziła męża i postanowiła się na nim zemścić jej namowom uległ także najmłodszy tytan-Kronos. Uzbrojony w żelazny sierp zaczaił się na ojca i okrutnie go okaleczył. Z krwi, która wyciekła Uranosowi, zrodziły się trzy boginie zemsty Erynie. Od tej też pory na ziemi rządził Kronos wraz z Reją, był On jednak władcą okrutnym, podejrzliwym i bojaźliwym. Pamiętając o klątwie ojca który przepowiedział mu ze straci panowanie przez syna, połykał każde swoje dziecko, które urodziła Reja. Żona nie mogąc pogodzić się z postępowaniem męża, gdy pojawiło szóste dziecko, dała mu zawinięty w pieluszki kamień. By jednak ocalić dziecko Reja zeszła na ziemię, tam wykąpała syna w jasnym strumieniu i nadała mu imię Zeus. Następnie zaniosła go na Kretę i złożyła w złotej kołysce w grocie idojskiej. Zeus wychowywał się w pod opieką górskich nimf, karmiony był mlekiem Amaltei. Chłopiec bardzo ją pokochał i gdy koza złamała sobie jeden z rogów Zeus wziął go w ręce, błogosławił i sprawił ze od tamtej pory róg napełniał się wszystkim czego pragnął ten co go posiadał. Tak powstał róg obfitości zwany rogiem Ameltei. Gdy Zeus dorósł miał stanąć do walki z okrutnym ojcem. Najpierw jednak namówił matkę by podała swemu mężowi środek na wymioty. Kronos po wypiciu go w okrutnych męczarniach wyrzucił z siebie, połknięte potomstwo, synów Hadesa i Posejdona oraz córki Herę, Demeter i Hestię. Następnie rozpoczęła się bitwa, która trwała 10 lat. Ale nikt nie osiągnął w niej żadnego widocznego sukcesu. Ojciec bowiem zajął górę Othrys , syn szczyty Olimpu. W końcu Zeus zasiadł na tronie niebieskim i objął rządy 

Pamięć o tych walkach nigdy nie wygasła i do dziś naród grecki wspomina je z wielką czcią i oddaniem. Najbardziej znane mity to:

Jednak przede wszystkim najważniejszą opowieść o mitologii greckiej napisał niewidomy podobno pisarz Homer. Stworzył on Illiadę i Odyseję.

Bogowie

Głowni bogowie (Olimpijczycy)

Imię Domena
Zeus Burze, pioruny, błyskawice, honor
Hera Niebiosa, płodność, rodzina, małżeństwo
Posejdon Morze, woda, ocean, trzęsienia ziemi
Demeter Urodzaj, rolnictwo, roślinność
Ares Wojna, przemoc i wściekłości
Atena Mądrość, sztuka wojenna, rzemiosło
Apollo Piękno, muzyka, łucznictwo, sztuka
Artemida Łowy, lasy, góry, dzicz
Hefajstos Ogień, kowale i złotnicy
Afrodyta Piękno, miłość i przyjemności
Hermes Podróże, handel i złodziejstwo
Dionizos Wino, winna latorośl i szaleństwo
Hestia Ognisko domowe, rodzina
Hades Podziemie i umarli

Pomniejsi bogowie

Imię Domena
Eros Pociąg seksualny
Charyty Pogodny wdzięk i radosne uroki
Helios Słońce
Eos Jutrzenka
Selene Księżyc
Iris Tęcza
Pan Dzika natura, pasterze
Asklepios Medycyna
Amfitryta Morze
Eirene Pokój
Hypnos Sen
Mojry Los, Przeznaczenie
Nemezis Zemsta
Nike Zwycięstwo
Tanatos Śmierć
Tyche Szczęście, pomyślny los
Dike Sprawiedliwość
Eunomia Prawo
Persefona Podziemie, wegetacja
Eris Niezgoda, chaos
Erynie Zemsta, kara, gniew
Kery Śmierć gwałtowna
Hekate Magia, czarnoksięstwo, uroki
Higieja Zdrowie
Panakeja Zielarstwo
Eol Wiatry
Boreasz Wiatr północny, zima
Notos Wiatr południowy, wiosna
Zefir Wiatr zachodni, lato
Euros Wiatr wschodni, jesień
Aion Czas

Tytani

Imię Domena
Imię Domena
Okeanos Woda, morze, ocean
Hyperion Słońce, światło, wschód
Kojos Rozum, oś, północ
Krios Lawa, magma, ogień, południe
Japetos Śmiertelność, zachód
Kronos Czas, rolnictwo
Fojbe Przepowiednie, intelekt
Tea 255 160 122
Tetyda Płodność, morze
Mnemosyne Pamięć
Temida Sprawiedliwość, prawo, porządek
Rea Płodność, macierzyństwo

Galeria