Tanatos

Szablon:InfoboxTanatos (gr. Θάνατος) – w mitologii greckiej bóg śmierci, bliźniak Hypnosa, syn Ereba i Nyks.

Zlatuje na czarnych skrzydłach, wchodzi niepostrzeżenie do pokoju i złotym nożem odcina konającemu pukiel włosów. I w ten sposób poświęca człowieka na ofiarę bóstwom podziemnym i na zawsze odrywa go od ziemi.

Oszukany przez Syzyfa

Król Koryntu, Syzyf, był ulubieńcem bogów, lecz miał jedną wadę - lubił plotki. Pewnego razu wygadał się z jakiegoś sekretu Zeusa. Ten rozgniewał się i posłał Tanatosa, by zabić plotkarza. Jednak Syzyf spodziewał się tego i złapał oraz uwięził boga śmierci, zakuwając go mocno w kajdany. Na jakiś czas ludzie przestali umierać, a kiedy bogowie się zorientowali, wysłali Aresa (inna wersja mówi, że Hermesa), by ten uwolnił boga. Tanatos zaraz po uwolnieniu wykonał wyrok na Syzyfie.

Jego karą było wtoczenie ciężkiego kamienia na stromy szczyt - potem miał być przywrócony do życia. Syzyf wydźwignął głaz pod sam szczyt. Wielkie było jego zaskoczenie i smutek, gdy skała wyślizgnęła się i spadła w dół. Biedak musiał ją tak wtaczać w nieskończoność

Śmierć Admetosa

Tanatos raz się spóźnił i czekała go niemiła przygoda. Umierał król Admetos. Apollo służył u niego kilka lat i nie chciał, aby umarł. Poszedł, więc do piekła i wziął od bogów podziemia obietnicę, że Admetos nie umrze, jeżeli ktoś inny poświęci się za niego. Zrobiła to żona Admetosa, młoda Alketis. Alketis zmarła, a gdy przyszedł po nią bóg Tanatos w pałacu akurat znajdował się Herakles. Znając prawdę, chwycił Tanatosa i powiedział, że nie puści go dopóki nie odda Alketis całej i zdrowej. Bóg śmierci się przestraszył i odszedł, a Alketis mogła żyć dalej.

Wygląd

Z początku wyobrażano go sobie jako młodego, silnego mężczyznę. Po jakimś czasie zmienił się w chłopca podobnego do Erosa. Ma skrzydła u ramion i pochodnie w ręce; stoi cichutki i smutny z pochyloną głową.

Kult

Tanatos, replika płaskorzeźby autorstwa Johanna Gottfrieda Schadowa pochodzącej z nagrobka hrabiego Aleksandra von der Marka.

W jednej ze sowich kilku Spart Tanatos miał własną świątynie. Poza tym nie kwapiono się z okazywaniem mu czci. Starano się nawet nie wypowiadać jego imienia.

Malowano go na urnach, które dawano zmarłym do grobu, a jego posągi ustawiano na mogiłach.